Her acı avutulamaz.

ihsan oktay anar'ın tarzını sevenler için hiç sorun yok. büyük bir keyifle bir solukta okuyacakları bir roman olmuş. teknik terimlere takılmadan okudum. o terimlerin hiçbirini de bitirene kadar merak etmedim. bitirdikten sonrada merak etmedim ama ekşi sözlükte karşıma çıkınca okudum. bilmesem de olur. gergin, heyecanlı ve merak dolu bir kitaptı. denizaltı gibi büyük bir aracın içinde yaşamanın havasını hissediyorsunuz. göndermelerle dolu yine ilham aldığı kaynaklar açısından. (mitoloji, kitab-ı mukaddes gibi). romanda geçen şu cümle 156 sayfanın özeti gibiydi: "Sanki insanoğlunun 1000 yılda başına gelenlerin tamamını biz yedi saatte yaşadık."

"Acaba hepimiz hayal mi gördük? Cümleten çıldırdık mı? Altını demirle mi karıştırdık, meleği ifritle, Tanrı'yı şeytanla? Işığa gidelim derken karanlığa mı daldık? Cennet yerine cehennemi mi seçtik? Mızrak çuvala sığdı, ama olanlar aklıma sığmadı." (sayfa 85)

...

"yoksul insanların yoksul ruhların" hikâyeleri. böylece sovyet rusya'nın yasaklı yazarının mektupları hariç kitaplarını okumuş oldum.  aşağıdaki alıntı dönüş öykülerini çok güzel özetliyor:

"Günay Çetao Kızılırmak’ın doğrudan Rusçadan yaptığı özenli çeviriyle su gibi akan Dönüş, sıradan diye adlandırılan insanların olağanüstü hikâyelerini Platonov’un yakaladığı derinlikli ayrıntılarla okura sunuyor. İç savaş ve II. Dünya Savaşı sırasında gerek cephede gerek cephe gerisinde kırılan Rus halkının açlık, sefalet ve yalnızlıkla mücadelesine odaklanan öyküler; hayatın acımasız yüzünü olanca gerçekliği içinde sunarken, sevginin, dayanışmanın, umudun ve aşkın mucizelerine de kapıyı hep açık tutuyor."

...

"Her acı avutulamaz; bazı acılar vardır ki ancak yüreğin, uzun bir unutkanlık ya da gündelik kaygıların dalgınlığında tükenmesiyle biter."

...

"Sevgi dediğin de yokluk ve kederden oluşurdu; insan hiçbir şeyin yokluğunu çekmese ve kederlenmese başka bir insanı sevmezdi ki hiç."

...

"Hiçbir yürek ertelemelere gelmez, sancır, hiçbir şeye inanmaz olur sonra."